Với phần lớn những ai mới bắt đầu tìm hiểu về tu tập, tu tập thiền thường bị coi là việc tìm cầu một sự im lìm huyền bí, hay một trạng thái an vui tự tại cần phải chinh phục được. Thế nhưng, khi nghiên cứu về Ngài Mahāsi cho người mới, ta sẽ thấy một góc nhìn vô cùng đặc biệt: thiền định không nhằm mục tiêu thay đổi bản chất con người mình, mà là để nhận diện chính mình một cách chân thực ngay trong hiện tại.
Xuyên suốt những Ngài Mahasi bài giảng, Vị thầy luôn chỉ dạy một triết lý sơ đẳng nhưng vô giá: hãy nhận thức tường tận mọi biến chuyển của thân và tâm, đúng như thực tế đang hiện khởi. Người thực hành không được xa đà vào ảo tưởng hay suy xét trí năng, cũng chẳng cần gồng mình để đạt được một trạng thái giả tạo nào. Cốt lõi chỉ nằm ở sự “ghi nhận” — một sự liễu tri thông suốt, thực tế và không kèm thái độ đánh giá.
Với những người vừa bắt đầu, kỹ thuật của Ngài Mahāsi cực kỳ hữu ích nhờ cấu trúc logic, minh bạch và tính thực tiễn cao. Hành giả sẽ được chỉ dẫn tập trung vào một đề mục quen thuộc: chính là chuyển động phồng xẹp nơi vùng bụng theo nhịp thở. Lúc bụng nhô lên, ghi nhận “phồng”; khi bụng hạ xuống, ghi nhận “xẹp”. Sự thực hành cốt yếu ở điểm này. Nếu tâm phóng túng ra ngoài, chỉ việc niệm “suy nghĩ”; nếu xuất hiện âm thanh, hãy ghi nhận trạng thái “nghe”. Đừng nên phiền muộn hay cáu kỉnh với chính mình, rồi từ tốn đưa tâm về lại với đối tượng thiền định ban đầu.
Tại các Ngài Mahasi bài giảng, Ngài thường nhấn mạnh rằng: chính thái độ liễu tri tỉnh giác này, khi được áp dụng một cách đúng pháp và kiên trì, sẽ từng chút làm rõ đặc tính vô thường, khổ và vô ngã của mọi pháp hữu vi. Người mới tập không cần quá chú trọng vào việc hiểu sâu lý thuyết ngay lúc đầu. Nếu áp dụng đúng kỹ thuật, trí năng sẽ tự khai mở theo tiến trình tự nhiên.
Yếu tố then chốt khi học Ngài Mahāsi cho người mới chính là cách chúng ta đối diện với việc hành trì. Ngài không ủng hộ việc gắng sức thái quá, cũng chẳng chấp nhận sự lơ là, buông trôi. Điều cần thiết là sự tinh tấn cân bằng, chánh niệm chừng mực, cùng lòng kiên trì không mệt mỏi. Thiền định không phải là một cuộc cạnh tranh về tốc độ, mà là nẻo về để quan sát thấu đáo mọi biến đổi nơi thân và tâm.
Không chỉ giới hạn trong lúc ngồi, Ngài Mahāsi còn hướng dẫn đưa tỉnh giác vào mọi tư thế: dù là đi, đứng, nằm hay ngồi. Khi đi, rõ biết đang đi; khi đứng, rõ biết đang đứng. Hệ quả là, hành thiền không còn là một công việc chỉ dành cho giờ giấc ấn định, mà thẩm thấu và trở thành bản chất của đời sống mỗi ngày.
Đối với những người vừa khởi sự, lộ trình Ngài Mahāsi cho người mới là một lối đi xác thực và tin get more info cậy. Không dựa trên niềm tin không kiểm chứng, cũng không tìm kiếm những kinh nghiệm kỳ ảo. Chỉ cần sự chân thành trong quan sát, tính nhẫn nại trong thực hành, và sự hạ mình để học hỏi từ thực tế đang diễn ra trong chính mình. Từ những chất liệu đó, trí tuệ sẽ tự nhiên phát khởi và lớn mạnh dần.